twitter
facebook

Ile wynosi podatek od czynności cywilnoprawnych i kiedy trzeba go zapłacić?

Zdjęcie przedstawiające obliczanie podatku od czynności cywilnoprawnych

PCC to podatek od czynności cywilnoprawnych, którego zasada została dokładnie opisana w Ustawie z dnia 9 września 2000 roku. Uregulowanie tej opłaty jest konieczne np. przy zakupie używanego samochodu osobowego w kwocie powyżej 1 000 zł. PCC ma różne stawki w zależności od danej czynności. Razem z zapłatą należy złożyć odpowiednią deklarację PCC-3 lub PCC-4. Oto najważniejsze kwestie związane z tym podatkiem.

 Spis treści:

1. Co to jest podatek PCC i jakie transakcje mu podlegają?

2. Kto płaci PCC?

3. Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych

4. Podatek PCC – ile wynosi?

5. Jak zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?

6. Zbiorcza deklaracja PCC-4

Co to jest podatek PCC i jakie transakcje mu podlegają?

Opodatkowanie PCC obowiązuje od pierwszego stycznia 2001 roku, jako zastępca opłaty skarbowej, odprowadzanej od umów i innych oświadczeń woli o charakterze cywilnoprawnym. Według aktualnych przepisów podatek od czynności cywilnoprawnych obowiązuje podatników, którzy dokonują danych transakcji w obrocie gospodarczym. 

Podstawą prawną, określającą zasady działania PCC jest Ustawa z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. 2000 nr 86 poz. 959). Według tego dokumentu, należy go uregulować w przypadku takich czynności, jak:

  • umowa sprzedaży oraz zamiana rzeczy i praw majątkowych,

  • ustanowienie hipoteki,

  • umowa spółki,

  • ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności,

  • umowa pożyczki (pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku),

  • umowa darowizny (w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,)

  • umowa dożywocia (oznacza zobowiązanie jednej ze stron do zapewnienia drugiej dożywotniego utrzymania w zamian za przeniesienie własności nieruchomości)

  • umowa o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności (w części dotyczącej spłat lub dopłat)

  • umowy depozytu nieprawidłowego (ma miejsce, gdy przechowawca może dysponować przekazanymi do przechowania pieniędzmi lub innymi rzeczami).

Powyższe umowy podlegają obowiązkowi opłacenia podatku, jeżeli dokonano ich zmiany i taki zabieg skutkuje podwyższeniem podstawy opodatkowania. Konieczność opłacenia PCC zachodzi również w przypadku orzeczeń sądów (w tym polubownych) oraz ugody, gdy wywołują takie same skutki prawne, jak wcześniej wymienione czynności.

Sprawdź też: Zastaw rejestrowy - co to jest i czy ma znaczenie dla leasingu?

Kto płaci PCC?

W zależności od rodzaju dokonanych czynności cywilnoprawnych, obowiązek opłacenia podatku stoi po jednej ze stron umowy lub każdej z nich. Ustawa wyraźnie rozstrzyga tę kwestię. Kto więc musi zapłacić PCC np. przy sprzedaży samochodu używanego? Szczegóły w tabeli poniżej.

 

Lp.

Rodzaj czynności cywilnoprawnej

Kto płaci PCC?

1

Umowa sprzedaży

Kupujący

2

Umowa zamiany

Obie strony umowy

3

Umowa darowizny

Obdarowany

4

Umowa dożywocia

Nabywca własności nieruchomości

5

Umowa o dział spadku lub o zniesienie współwłasności

Podmiot nabywający rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności

6

Ustanowienie odpłatnego użytkowania (w tym nieprawidłowe) i odpłatna służebność

Użytkownik lub nabywający prawo służebności

7

Umowa pożyczki

Pożyczkobiorca

8

Umowa depozytu nieprawidłowego

Przechowawca

9

Ustanowienie hipoteki

Składający oświadczenie woli o ustanowieniu hipoteki

10

Umowa spółki cywilnej

Wspólnicy, przy pozostałych umowach spółki spółka

 

Warto jednocześnie zaznaczyć, że jeśli opłacenie podatku obowiązuje kilka podmiotów, strony umowy zamiany lub wspólników spółki cywilnej, to podatnicy są zobowiązani do solidarnego uregulowania należnego opodatkowania.

Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych

Istnieje szeroka lista czynności cywilnoprawnych, od których nie trzeba regulować tego podatku. Najczęstszym przypadkiem jest sprzedaż rzeczy ruchomych, jeżeli podstawa opodatkowania nie przekracza 1 000 zł. Mowa tu głównie o nabywaniu używanych samochodów, ale też np. sprzętu komputerowego czy każdego innego dobra, które traktuje się jako rzecz ruchomą. Wtedy nie trzeba również składać formularza PCC-3. 

Zwolnienie z PCC dotyczy dodatkowo m.in. sytuacji, gdy jedna ze stron umowy sprzedaży podlega podatkowi od towarów i usług. Opłacenie opodatkowania nie będzie obowiązkowe także w przypadku pożyczki od rodziny, jeśli została udzielona od jednej osoby i w ciągu 5 lat nie przekroczy wartości 9 637 zł. Wyjątek dotyczy małżonków, zstępnych, wstępnych, pasierbów, rodzeństwa, ojczyma, macochy oraz teściów. Warto wiedzieć, że PCC nie znajduje zastosowania także w sprzedaży walut obcych czy wirtualnych, w rozumieniu  art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowania terroryzmu. Reszta wyjątków została określona w treści wcześniej wspomnianej ustawy o PCC.

Co ciekawe, zwolnienia dotyczą nie tylko wskazanych czynności, ale także niektóre ich strony. Podatku nie płacą m.in.:

  • państwa obce, przedstawiciele dyplomatyczni, urzędy konsularne, siły zbrojne,

  • organizacje pożytku publicznego, jeśli czynność jest dokonywana w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego,

  • jednostki samorządu terytorialnego,

  • Skarb Państwa,

  • osoby niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym lub lekkim w związku ze schorzeniami narządów ruchu, nabywające na własne potrzeby sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, a nawet pojazdy (w tym samochody osobowe).

  • Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych.

W umowach leasingu operacyjnego, a także wynajmu długoterminowego istnieje możliwość wykupu przedmiotu finansowania po jej zakończeniu. Taka czynność nie jest objęta PCC.

Podatek PCC – ile wynosi?

W zależności od dokonywanej czynności prawnej, stawka podatku ma inną wysokość. Wartość PCC dla poszczególnych działań wyszczególniono w poniższej tabeli.

 

Lp.

Czynność cywilnoprawna

Wysokość PCC

1

Umowa sprzedaży

  • nieruchomości

  • rzeczy ruchome

  • prawo użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego

  • spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego

  • prawa do domu jednorodzinnego oraz do lokalu w małym domu mieszkalnym, wynikające z przepisów prawa spółdzielczego

2%

  • innych praw majątkowych

1%

2

Umowa:

  • zamiany

  • dożywocia

  • o dział w spadku

  • o zniesienie współwłasności

  • darowizny

  • przeniesienia własności nieruchomości

  • rzeczy ruchomych

  • prawa użytkowania wieczystego

  • własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego

  • spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego

  • prawa do domu jednorodzinnego oraz do lokalu w małym domu mieszkalnym, wynikające z przepisów prawa spółdzielczego

2%

  • przeniesienia własności innych praw majątkowych

1%

3

Umowa: 

  • ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego

  • odpłatnej służebności

1%

4

Umowa:

  • pożyczki

  • depozytu nieprawidłowego

0,5%

5

Ustanowienie hipoteki

  • na zabezpieczenie wierzytelności istniejących (od kwoty zabezpieczonej wierzytelności)

0,1%

  • na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej

19 zł

6

Umowa spółki

0,5%

 

Warto pamiętać o zapłacie należnego podatku, inaczej trzeba liczyć się z podniesieniem stawki do 20%. Do takiej sytuacji dochodzi, jeśli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego:

  • podatnik zawarł umowę pożyczki, depozytu nieprawidłowego lub ustanowienia użytkowania nieprawidłowego albo ich zmiany, a nie uiścił PCC,

  • pożyczkobiorca zawarł umowę pożyczki i nie udokumentował otrzymania danej kwoty na rachunek bankowy lub gdy konto jest prowadzone przez SKOK czy przekazem pocztowym.

Jak zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?

PCC należy zgłosić i zapłacić na podstawie deklaracji PCC-3 w terminie 14 dni od powstania obowiązku podatkowego. Formularz trzeba dostarczyć do urzędu skarbowego właściwego ze względu na zamieszkanie (osoby fizyczne) lub siedzibę podatnika osobiście, listem poleconym lub elektronicznie.

Zdecydowanie najszybszym i najwygodniejszym sposobem jest wypełnienie i zapłata podatku przez internet. Osoby fizyczne (w odróżnieniu od pozostałych podmiotów) nie muszą posiadać podpisu kwalifikowanego. Mogą wykorzystać odpowiednie dane identyfikacyjne, takie jak NIP lub PESEL, pierwsze imię, nazwisko, data urodzenia. Autoryzacja dokonywana jest poprzez kwotę przychodu, wskazaną w zeznaniu za rok podatkowy sprzed dwóch lat. Jeśli w tym czasie nie uzyskano przychodu, należy wpisać „0”.

Numery kont, na które trzeba dokonać przelewu, są dostępne na stronach instytucji, w których składane są deklaracje. Przy transferze z konta bankowego zwykle wystarczy wybrać jego rodzaj (podatkowy) i typ formularza, a system automatycznie wybierze odpowiedni numer rachunku. Warto pamiętać o wskazaniu w przelewie: danego organu podatkowego, odpowiedniej kwoty, nazwy i adresu podatnika, numeru NIP lub PESEL, typie identyfikatora (P - PESEL, N - NIP) oraz symbolu formularza (w tym przypadku PCC-3).

Zobacz także: Co to jest koszt uzyskania przychodu? Poradnik w pigułce

Zbiorcza deklaracja PCC-4

W przypadku dokonywania kilku czynności podlegających podatkowi PCC, można złożyć zbiorczą deklarację PCC-4. To duże udogodnienie dla przedsiębiorców, gdyż nie muszą oni wypełniać oddzielnych formularzy dla każdej z nich. Możliwość złożenia PCC-4 dotyczy dokonania co najmniej trzech lub więcej czynności cywilnoprawnych w jednym miesiącu. 

Zbiorcza deklaracja obejmuje jedynie umowę sprzedaży rzeczy ruchomych, praw majątkowych oraz pożyczki. Ostania z dokonywanych czynności musi być też zawarta przed upływem 14 dni od dokonania pierwszej z nich. Przykład: podatnik kupił 9 listopada samochód osobowy, 10. dnia tego miesiąca zawarł umowę pożyczki, a dwa dni później nabył komputer osobisty. 

Przy PCC-4 należy wysłać deklarację i zapłacić podatek w terminie do 7. dnia miesiąca po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Opłata za każdą czynność powinna zostać opłacona zbiorczo, jedną transakcją.

Tagi: pcc, pcc wysokość, pcc co to, pcc-3, pcc-4

Data publikacji: 11/08/2021

Czy pytanie okazało się pomocne?

dobra odpowiedź

643

zła odpowiedź

618

Udostępnij:

Zadaj pytanie

Dodaj komentarz

Komentarze

Ta strona nie została jeszcze skomentowana

Masz pytania?
Chcesz lepiej poznać ofertę?
Skontaktuj się z nami!

799 350 537

biuro@go-leasing.pl

Skontaktuj się z Nami
Skontaktuj się z Nami

Ile kosztuje u nas leasing lub kredyt?
Szybko policz ratę leasingu lub
kredytu dla siebie?

Oblicz ratę leasingu
Oblicz ratę leasingu

Szukasz samochodu?
Pomożemy znaleźć najlepsze
auto dla ciebie!

Znajdź auto dla siebie
Znajdź auto dla siebie

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki działania mechanizmu cookie w Twojej przeglądarce